ภาวะวิกฤตด้านพลังงานมีความสำคัญเป็นอย่างมาก และเป็นเรื่องที่กำลังถูกกล่าวถึงมากที่สุด ทรัพยากรน้ำมันที่เหลืออยู่บนโลก มีปริมาณน้อยลงไปทุกที ยิ่งไปกว่านั้นเมื่อเผาไหม้เชื้อเพลิงเหล่านี้จะเกิดคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) ซึ่งส่งผลให้เกิดภาวะโลกร้อน
การที่จะแก้ไขปัญหาด้านพลังงานที่มีอยู่จำกัดนี้ได้ คือ การนำพลังงานทดแทนไปใช้ประโยชน์ เช่นนำไปผลิตกระแสไฟฟ้าเพื่อช่วยในการประหยัดค่าใช้จ่าย และลดปัญหามลพิษทางสิ่งแวดล้อมของโลก กล่าวได้ว่า พลังงานทดแทนเป็นพลังงานที่สามารถนำไปใช้ทดแทนพลังงานรูปแบบเดิมได้อย่างไม่มีขีดจำกัด
พลังงานทดแทน คือ พลังงานที่นำมาใช้แทนน้ำมันเชื้อเพลิง มี 2 ประเภท ได้แก่ พลังงานที่ใช้แล้วหมดไป เช่น ถ่านหิน ก๊าซธรรมชาติ นิวเคลียร์ หินน้ำมัน และทรายน้ำมัน เป็นต้น และพลังงานที่ใช้แล้วสามารถหมุนเวียนกลับมาใช้ได้อีกเรียกว่า พลังงานหมุนเวียน ได้แก่ แสงอาทิตย์ ลม ชีวภาพ และน้ำ เป็นต้น เป็นพลังงานที่สะอาด ไม่มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
พลังงานแสงอาทิตย์ เป็นพลังงานหมุนเวียนที่สำคัญที่สุด เป็นพลังงานที่สะอาดไม่ทำให้สิ่งแวดล้อมเป็นพิษ โดยส่วนใหญ่จะใช้พลังงานแสงอาทิตย์มาใช้ในการผลิตกระแสไฟฟ้า เช่น การติดตั้งแผงโซล่าเซลล์
พลังงานลม เป็นพลังงานจากธรรมชาติ ที่สะอาดและบริสุทธิ์ ใช้แล้วไม่มีวันหมดสิ้นไปจากโลก เช่น กังหันลม เป็นอุปกรณ์ที่สามารถนำพลังงานลมมาใช้เป็นประโยชน์ได้ โดยเฉพาะในการผลิตกระแสไฟฟ้า และในการสูบน้ำ
พลังงานน้ำ การผลิตพลังงานจากน้ำ หรือเรียกว่า การกักเก็บน้ำไว้ในเขื่อน แล้วเปิดประตูน้ำให้น้ำไหลออกมาเพื่อหมุนใบพัด และเครื่องปั่นไฟฟ้า เพื่อผลิตไฟฟ้า โดยน้ำที่กักเก็บไว้ในเขื่อนมีพลังงานสะสมอยู่ในรูปของพลังงานศักย์ และถูกเปลี่ยนเป็นพลังงานจลน์ เมื่อน้ำไหลลงมา
พลังงานชีวภาพ เป็นการนำของเสียจากสิ่งมีชีวิต เช่น ขยะที่เป็นสารอินทรีย์หรือมูลสัตว์ไปหมัก ให้ย่อยสลายโดยปราศจากออกซิเจน จะได้เป็นก๊าซมีเทน ซึ่งใช้เป็นเชื้อเพลิงชนิดหนึ่งได้
จะเห็นได้ว่า การนำพลังงานทดแทนมาใช้ประโยชน์ในรูปแบบต่าง ๆ ก็สามารถประหยัดพลังงาน ช่วยโลกไปได้อีกทางหนึ่ง กล่าวได้ว่า “พลังงาน” ถือเป็นสิ่งที่มีค่าและมีความจำเป็นต่อการดำรงชีวิตประจำวันของเราทุกคน การที่มนุษย์มีจำนวนเพิ่มมากขึ้น แต่พลังงานที่มีอยู่จำกัด ดังนั้น ก็เป็นหน้าที่ของเราทุกคนที่จะช่วยกันประหยัดพลังงาน ใช้พลังงานอย่างรู้คุณค่า หากยังไม่เริ่มวันนี้ เมื่อถึงวันที่พลังงานหมดไป อาจเป็นปัญหาใหญ่ที่แก้ไขไม่ได้เลยก็เป็นได้